Κτηνοτροφία
Η ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ Η ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ
Υπό Νικολάου Χρ. Τέλωνα
Ο Νικόλαος Χαρ. Τέλωνας γεννήθηκε το 1949 στην Αμφιλοχία, όπου και δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά και κοινωνικά.
Από το 1992 ασχολήθηκε με την έρευνα των ιστορικών πηγών και με συστηματική αναδίφηση των τοπικών και των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
Δημοσίευσε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες και συμμετείχε σε ημερίδες και συνέδρια ως εισηγητής επί θεμάτων τοπικού ενδιαφέροντος.
Με μοναδικό σκοπό τη διατήρηση στην ιστορική μνήμη σημαντικών γεγονότων της περιοχής του Βάλτου, εξέδωσε από το 2002 και μετά, τα παρακάτω έντεκα συνολικά βιβλία:
«Το Μοναστήρι της Βαρετάδος Βάλτου και ο Ηγούμενος Αγάπιος». Αμφιλοχία 2002
«Το Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Σαρδινίνων Βάλτου». Αμφιλοχία 2002
«Η λεηλασία των κειμηλίων της Μονής Αγρίλου Βάλτου». Αμφιλοχία 2002
«Αρπαγή και Βεβήλωση. Η επί Βαυαρών διάλυσις των μοναστηριών της Ακαρνανίας και η αφαίρεση των κειμηλίων τους». Αμφιλοχία 2003
«Οι Πρόμαχοι της πατρίδος. Βαλτινοί αγωνιστές του 21». Αμφιλοχία 2004
«Ρέθα. Το ιερό προσκύνημα του Βάλτου». Αμφιλοχία 2004
«Τα εν Καρβασαρά. Από της ενάρξεως του ιερού αγώνος έως της απελευθερώσεώς του 1821-1829». Αμφιλοχία 2011
«Ταξίδι σε χρόνια Λησμονημένα». Αμφιλοχία (Καρβασαράς) 1829-1944. 2 Τόμοι. Αμφιλοχία 2017
«Ο Ιερός Ενοριακός Ναός της Αγίας Παρασκευής Αμφιλοχίας» 50 χρόνια από την θεμελίωσή του. Αμφιλοχία 2018
«Ο Κύριος με τα Λουλούδια» Ο Καρβασαριώτης λόγιος Τάκης Μαυροκέφαλος (1897-1945). Αμφιλοχία 2019
«Βάλτου Έπος Εξόδιον» Οι Βαλτινοί και οι αγώνες τους από την αιχμαλωσία έως την απελευθέρωση 1449-1829. Επετειακή Έκδοση για τα 200 χρόνια από την Εθνεγερσία. Αμφιλοχία 2021
O κύριος Τέλωνας είναι ο κατ’ εξοχήν ιστορικός συγγραφέας της πρώην Επαρχίας Βάλτου και νυν Δήμου Αμφιλοχίας. Έπαιξε κύριο ρόλο στην διοργάνωση του Συνεδρίου για την Ιστορία του Βάλτου στην Επανάσταση του 1821 που έγινε στην Αμφιλοχία στην επέτειο των 200 χρόνων. Στην έκδοση των Πρακτικών του Συνεδρίου είχε την επιμέλεια της έκδοσης μαζί με τους Ηλία (Λίνο) Υφαντή και Νικόλαο Χούτα. Στο συνέδριο συμμετείχε με την εισήγησή του «Ο Βάλτος» (στον τόμο των πρακτικών που πρόσφατα εκδόθηκαν-2023-από τον Δήμο Αμφιλοχίας η εισήγησή του περιέχετε στις σελίδες 62 έως 85).
Να σημειωθεί εδώ ότι κάθε μελετητής της τοπικής ιστορίας ανατρέχει για τεκμηριωμένες πληροφορίες στα βιβλία του, που πρώτος αυτός κατέγραψε την ιστορία των αγωνιστών κατά την Τουρκοκρατία του Βάλτου. Και τον ευχαριστούμε θερμά για την «απλοχεριά» του στις «ατσιγκούνευτες» λεπτομερείς πληροφορίες που παρέχει σε όλους, γραπτές και προφορικές.
Όπως έκανε και με το τελευταίο του βιβλίο για την «Κτηνοτροφία και Τυροκομική», που ευγενώς μου παραχώρησε το πρωτότυπο κείμενο για δημοσίευση, χωρίς κανένα όφελος.
Τον ευχαριστώ πολύ και πιστεύω θα τον ευχαριστήσουν και όλοι οι αναγνώστες της κοπιαστικής για εκείνον εργασίας του για χρόνια, στην μελέτη και καταγραφή της.
Ο ακούραστος μελετητής συγκεντρώνει πληροφορίες με επί τόπου επισκέψεις όταν βρίσκει χρόνο, σε όλη την μεγάλη περιοχή του Δήμου Αμφιλοχίας καταγράφοντας στοιχεία για το επόμενο βιβλίο του που θα είναι μία μελέτη για:
«Εγχάρακτες και λιθανάγλυφες επιγραφές-χρονολογίες-παραστάσεις και ιδιόχειρες σημειώσεις σε παλιές εκκλησίες του Βάλτου».
Ακολουθεί το τελευταίο πόνημα του κυρίου Νικολάου Χαρ. Τέλωνα.